پسته به‌عنوان یکی از پرطرفدارترین و سودآورترین مغزهای خوراکی، جایگاه ویژه‌ای در تجارت جهانی خشکبار دارد. این محصول نه تنها به دلیل طعم منحصر‌به‌فرد، بلکه به‌واسطه ارزش غذایی بالا، در بازارهای بین‌المللی مورد توجه مصرف‌کنندگان و بازرگانان قرار گرفته است. بر اساس داده‌های به‌روز از USDA و Statista ارزش جهانی صادرات پسته در سال ۲۰۲۵، پیش‌بینی می‌شود که ارزش صادرات جهانی پسته در سال ۲۰۲۵ به بیش از ۴.۲ میلیارد دلار برسد. این رقم نشان‌دهنده رشد قابل توجهی نسبت به سال ۲۰۲۴ است که ارزش بازار حدود ۳.۸ میلیارد دلار برآورد شده بود. رشد تقاضا در کشورهای آسیایی و اروپایی، از دلایل اصلی افزایش ارزش صادرات جهانی پسته به شمار می‌رود.

سه کشور برتر صادرکننده پسته در سال ۲۰۲۵

🇺🇸 1. ایالات متحده آمریکا| بزرگ‌ترین صادرکننده جهانی پسته

صدرنشین صادرات پسته در جهان: در دوره کشت ۲۰۲۳/۲۴، صادرات آمریکا رکورد ۵۳۵٬۸۷۰ تن (≈1.18 میلیارد پوند) بود که ۳۱٪ رشد نسبت به سال قبل داشت؛ پیش‌بینی می‌شود میزان صادرات در سال  ۲۰۲۴/۲۵ نیز حدود ۳۶۰٬۰۰۰ تن صادر شود .

ایالات متحده، به‌ویژه ایالت کالیفرنیا، همچنان رتبه نخست صادرات پسته در جهان را حفظ کرده است. تنها در کالیفرنیا، ارزش صادرات پسته در سال ۲۰۲۳ حدود ۳ میلیارد دلار بود .

سهم جهانی صادرات: آمریکا حدود ۷۰٪ از کل صادرات جهانی پسته را تشکیل می‌دهد.

مقاصد اصلی: چین، اتحادیه اروپا، هند، کانادا

با استفاده از فناوری‌های پیشرفته کشاورزی و سیستم‌های مدیریت آب، آمریکا موفق شده بهره‌وری تولید را افزایش دهد و سهم عمده‌ای از بازار جهانی را در اختیار بگیرد.

🇮🇷 2. ایران| رقیب قدرتمند در بازار جهانی صادرات پسته

ایران، با وجود چالش‌هایی مانند تحریم‌های بین‌المللی، همچنان یکی از اصلی‌ترین صادرکنندگان پسته در سطح جهان است. ایران در سال ۲۰۲۳/۲۴،  حدود ۱۳۳٬۰۰۰ تن پسته (معادل پسته با پوست) صادر کرد؛ پیش‌بینی تولید برای سال ۲۰۲۴/۲۵ حدود ۱۹۰٬۰۰۰ تن و ارزش صادرات نیز تقریباً  ۸۰۰–۹۰۰ میلیون دلار تخمین زده شده است.

رشد سال به سال: تولید پسته رشد ~۱۱–۱۹٪ (از ~۱۶۸٬۰۰۰ به ۲۰۰٬۰۰۰ تن) و صادرات نیز افزایش ۷۰٪ی قابل‌توجهی داشته که رقابت با آمریکا را در صادرات پسته‌های بدون پوست (kernel) بالا برده است.

مقاصد اصلی: چین، هند، روسیه، کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس

ایران به‌ویژه در صادرات پسته‌های بدون پوست (kernel) و پسته‌های با طعم و عطر ممتاز، جایگاه منحصربه‌فردی در بازارهای آسیایی دارد.

🇹🇷 3. ترکیه| افزایش سریع تولید و صادرات

ترکیه با افزایش بی‌سابقه تولید در سال ۲۰۲۵ موفق شده صادرات خود را تقویت کند و به سومین صادرکننده برتر پسته جهان تبدیل شود.

تولید ترکیه در سال ۲۰۲۳/۲۴ حدود ۱۸۰٬۰۰۰ تن بود و سپس در سال ۲۰۲۴/۲۵ با جهشی بزرگ (تا ~۴۱۵٬۵۰۰ تن، رشد ۱۳۰٪) مواجه شد.

بیشتر پسته تولید شده در داخل مصرف می‌شود؛ برآورد شده ترکیه در صادرات حدود ۷۰٬۰۰۰ تن پسته در ۲۰۲۴/۲۵ عرضه کند.

ارزش صادرات: تقریباً ۱۶۰–۲۰۰ میلیون دلار (در سال ۲۰۲۳) تخمین زده شده است.

مقاصد اصلی: اروپا، کشورهای آسیای میانه، امارات و عربستان

ترکیه همچنین به دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب، توانسته پسته را با سرعت بیشتری به بازارهای هدف ارسال کند

شرکت نیل گستر

جهت ارتباط با مدیریت: 09120901136 

تحلیل دقیق بازار صادرات پسته در سال ۲۰۲۵

الف) روندهای کلان و تاثیرگذاری‌های جهانی

رشد تقاضا در بازارهای آسیایی: چین و هند به دلیل رشد طبقه متوسط و افزایش مصرف آجیل‌های سالم، تقاضای پسته را به طور چشمگیری افزایش داده‌اند. آمریکا و ایران به عنوان بزرگ‌ترین صادرکنندگان، بخش زیادی از صادرات خود را به این بازارها اختصاص می‌دهند.

تأثیر آب و هوا و تغییرات اقلیمی: خشکسالی‌های گسترده در مناطق تولید پسته (به‌خصوص در ایران و ترکیه) می‌تواند تولید را تحت فشار قرار دهد و باعث افزایش قیمت جهانی پسته شود.

تغییرات تعرفه‌ای و سیاست‌های تجاری: در سال ۲۰۲۵، تحریم‌ها و محدودیت‌های صادراتی در برخی کشورها به ویژه برای ایران چالش‌هایی ایجاد کرده، اما ایران تلاش می‌کند از طریق بازارهای جایگزین و بهبود کیفیت محصولات، جایگاه خود را حفظ کند.

ب) کیفیت و تنوع محصول

پسته‌های تولید شده در آمریکا عمدتاً دارای کیفیت بالا و اندازه‌های بزرگتر (مانند نوع «کالفرنیا» و «فلیتو») در حالی که پسته ایرانی (مانند «فندقی» و «اکبری») به دلیل طعم و عطر خاص شهرت دارد.

ترکیه نیز با برندهای پسته «سنجرلی» و «مراسم»، در حال بهبود فرآوری و بسته‌بندی برای افزایش صادرات است.

—

 وضعیت رقابت و فرصت‌های بازار

رقابت میان ایران و آمریکا: هر دو کشور تلاش می‌کنند سهم بیشتری از بازارهای صادراتی را به‌دست آورند. ایران به‌خصوص با صادرات پسته‌های بدون پوست (kernel) و افزایش کیفیت بسته‌بندی، در حال گسترش حضور خود در بازارهای اروپا و آسیا است.

فرصت‌های ترکیه: با افزایش تولید قابل توجه و ایجاد زیرساخت‌های صادراتی بهتر، ترکیه می‌تواند جایگاه خود را به عنوان سومین صادرکننده جهانی تثبیت کند و وارد بازارهای جدید شود.

کشورهای نوظهور: کشورهای مانند سوریه و افغانستان نیز در حال توسعه تولید هستند، اما هنوز سهم کمتری در بازار جهانی دارند.

قیمت‌ها و چشم‌انداز اقتصادی

قیمت پسته در بازارهای جهانی در سال ۲۰۲۵ به دلیل کاهش عرضه در برخی مناطق و افزایش تقاضا، احتمالاً رو به افزایش خواهد بود.

آمریکا توانسته با استفاده از فناوری‌های نوین و بهینه‌سازی مصرف آب، بهره‌وری را افزایش دهد که می‌تواند به کنترل قیمت‌ها کمک کند.

ایران با توجه به مشکلات صادرات و نوسانات ارزی، چالش‌هایی در حفظ قیمت و افزایش صادرات دارد اما افزایش کیفیت محصولات و ورود به بازارهای جدید می‌تواند بهبود یابد.

📈 نتیجه‌گیری| جایگاه ایران در میان غول‌های صادرات پسته

در حالی که آمریکا از نظر میزان صادرات و درآمد ارزی در صدر جدول قرار دارد، ایران با وجود تحریم‌ها، مشکلات زیرساختی و محدودیت‌های بانکی، جایگاه دوم خود را حفظ کرده و سهم مهمی از بازار جهانی را تأمین می‌کند. تلاش برای ارتقاء کیفیت، تمرکز بر فرآورده‌های فراوری‌شده و یافتن بازارهای جدید، ایران را در رقابت جهانی نگه داشته است.

 منابع و داده‌های بیشتر برای مطالعه

گزارش‌های ماهانه و سالانه International Nut and Dried Fruit Council (INC)

تحلیل‌های بازار FreshFruitPortal و Mundus Agri

آمار صادرات گمرکی و گزارشات سازمان‌های کشاورزی هر کشور

مقالات تخصصی در حوزه کشاورزی و تجارت آجیل در مجلات معتبر جهانی

INC Statistical Review, ۲۰۲۴/۲۵ برای تولید و صادرات

Mundus Agri (May 2025) برای جزئیات تولید و صادرات کشورهای اصلی

Keinia Industrial Group & FreshFruitPortal برای سهم صادرات و رشد بازار

اخبار AP و Selina Wamucii برای ارزش صادرات آمریکا و جزئیات بازار .